เค้กสีส้ม! นักดำน้ำตื้นเขตต้องตะลึงกับความแปลกประหลาดของฟองน้ำสายพันธุ์นี้
เค้กสีส้ม (Keystone Sponge) เป็นชื่อที่เรียกกันอย่างเป็นกันเองสำหรับฟองน้ำชนิด Geodia keyensis ซึ่งอยู่ในกลุ่ม Demospongiae
ฟองน้ำชนิดนี้มีลักษณะคล้ายเค้กชิ้นโต สีส้มสดใส และมักพบเห็นได้ในบริเวณแนวปะการังตื้นเขต มีรูปร่างและขนาดที่หลากหลาย ขึ้นอยู่กับสภาพแวดล้อมและอาหาร
โครงสร้างและลักษณะเด่น
เค้กสีส้มเป็นฟองน้ำชนิด “mass” ซึ่งหมายความว่ามันไม่มีโครงสร้างที่ซับซ้อนเหมือนฟองน้ำบางชนิด เช่น ฟองน้ำหลอด (tubular sponges) ร่างกายของมันเต็มไปด้วยช่องว่างจำนวนมากที่เชื่อมต่อกันเป็นระบบ คล้ายกับรวงผึ้ง
ระบบช่องว่างนี้ทำหน้าที่ลำเลียงน้ำเข้ามาในร่างกายฟองน้ำ และส่งออกสู่ภายนอก
เค้กสีส้มมีเซลล์พิเศษที่เรียกว่า choanocytes ซึ่งสามารถดักจับอนุภาคอาหารจากน้ำและย่อยอาหารได้โดยตรง เซลล์เหล่านี้จะมีflagella ซึ่งเป็นเหมือน “หาง” เล็ก ๆ ที่ช่วยให้ฟองน้ำเคลื่อนไหวและสร้างกระแสน้ำ
นอกจาก choanocytes แล้ว เค้กสีส้มยังมีเซลล์พิเศษอื่น ๆ อีก เช่น amoebocytes ซึ่งทำหน้าที่ย่อยอาหารและกำจัดของเสีย
สภาพแวดล้อม
เค้กสีส้มอาศัยอยู่ในบริเวณแนวปะการังตื้นเขต โดยทั่วไปจะพบเห็นได้ในน้ำที่มีความลึกไม่เกิน 30 เมตร พวกมันมักเกาะติดอยู่บนหินหรือซากปะการัง และชอบอยู่อาศัยในบริเวณที่มีกระแสน้ำไหลเวียนดี
เค้กสีส้มสามารถทนต่อสภาพแวดล้อมที่ค่อนข้างรุนแรงได้ เช่น น้ำที่มีอุณหภูมิสูงและความเค็มต่ำ
การดำรงชีวิต
เค้กสีส้มเป็นสัตว์ sessile หมายความว่ามันจะอยู่กับที่ตลอดชีวิต และไม่สามารถเคลื่อนที่ไปในทิศทางใด ๆ ได้
เนื่องจากเค้กสีส้มไม่มีปากและระบบย่อยอาหารแบบครบวงจร จึงอาศัยการกรองน้ำเพื่อคัดเลือกอนุภาคอาหาร เช่น แบคทีเรีย ไพรอพlankton และ detritus
เมื่อน้ำไหลผ่านร่างกายของฟองน้ำ choanocytes จะดักจับอนุภาคอาหารเหล่านี้ไว้ และย่อยอาหารด้วยเอนไซม์
เค้กสีส้มยังมีกลไกป้องกันตัวที่น่าสนใจ คือ การสร้างสารพิษเพื่อขับไล่ศัตรู
การสืบพันธุ์
เค้กสีส้มสามารถสืบพันธุ์ได้ทั้งแบบ 无性reproduction และ 性reproduction
การสืบพันธุ์แบบ无性reproduction เกิดขึ้นเมื่อฟองน้ำแตกออกเป็นชิ้น ๆ แล้วแต่ละชิ้นจะเจริญเติบโตเป็นฟองน้ำตัวใหม่
การสืบพันธุ์แบบ性reproduction เกิดขึ้นโดยการปล่อย gametes (เซลล์สืบพันธุ์) ออกมาในน้ำและให้ gametes ของเพศตรงข้ามผสมกัน
ความสำคัญทางนิเวศวิทยา
เค้กสีส้มเป็นส่วนหนึ่งของระบบนิเวศแนวปะการัง และมีบทบาทสำคัญในการรักษาความสมดุลของระบบนิเวศ
ฟองน้ำช่วยกรองน้ำและกำจัดอนุภาคที่ไม่ต้องการ
นอกจากนี้ยังเป็นแหล่งอาหารสำหรับสัตว์ทะเลบางชนิด
โรคภัยและอันตราย
เค้กสีส้มอาจถูกทำลายจากมนุษย์ เช่น การประมงผิดวิธี และการทำลายแนวปะการัง
นอกจากนี้ ฟองน้ำยังสามารถติดเชื้อจากโรคต่างๆ ได้เช่นกัน
ตารางสรุปข้อมูล
คุณลักษณะ | รายละเอียด |
---|---|
ชื่อสามัญ | เค้กสีส้ม |
ชื่อวิทยาศาสตร์ | Geodia keyensis |
กลุ่ม | Demospongiae |
สภาพแวดล้อม | แนวปะการังตื้นเขต |
ลักษณะ | รูปร่างคล้ายเค้ก สีส้มสดใส |
การกินอาหาร | กรองน้ำ |
เค้กสีส้มเป็นฟองน้ำที่น่าสนใจและมีบทบาทสำคัญในระบบนิเวศแนวปะการัง หากเราได้มีโอกาสไปดำน้ำตื้นเขต เราคงจะประหลาดใจกับความแปลกประหลาดของฟองน้ำชนิดนี้
|